skip to Main Content
1

Ο Χαράλαμπος Κακαρούμπας αναβιώνει το Σκορτσάμπουνο στην Κεφαλονιά

Ο Χαράλαμπος Κακαρούμπας είναι ο μοναδικός πλέον στην Κεφαλονιά που παίζει Σκορτσάμπουνο, μένει στα Βαλσαμάτα, μεγάλωσε σε κτηνοτροφική οικογένεια, ασχολείται με το Σκορτσάμπουνο και με την Βυζαντινή Αγιογραφία.
 Από νεαρή ηλικία του άρεσαν τα ποιμενικά όργανα, κάθε άνοιξη που πήγαινε το κοπάδι στο βουνό άκουγε τους γηραιότερους να παίζουν διάφορους σκοπούς με τη φλογέρα. Κάποια στιγμή ένας από αυτούς του χάρισε μια φλογέρα και φτιάχνοντας κι αυτός τσαμπούνες από καλάμι βρώμης έβγαζε τις πρώτες του μελωδίες. Λόγω σπουδών σταμάτησε να ασχολείται και πριν μερικά χρόνια  γεννήθηκε αυθόρμητα η ιδέα να φτιάξει το Σκορτσάμπουνο.

Το πρώτο όργανο το κατασκεύασε  μόνος του, χωρίς να έχει κάποιες συγκεκριμένες πληροφορίες, το δεύτερο όργανο με το οποίο παίζει τώρα, το ασκί του το έφτιαξε σύμφωνα με τις οδηγίες του Κου Γιάννη Μαμά από την Κάρυστο ο οποίος τον δίδαξε για το παίξιμο και τη φύση γενικά του άσκαυλου. Την τσαμπούνα του Σκορτσάμπουνου την έφτιαξε σύμφωνα με κάποια παλιά όργανα που βρήκε και τα μελέτησε. Το συγκεκριμένο όργανο το έχει καταγράψει το ΤΕΙ τμήμα Τεχνολογίας και Ήχου στο Ληξούρι.

Το Σκορτσάμπουνο παρότι ήταν  διαδεδομένο σχεδόν σε όλη την Κεφαλονιά, δεν έπαιζε στα πανηγύρια, παρά μόνο σε μικρά γλέντια που γίνονταν σε γειτονιές ή στα βουνά που έσμιγαν οι βοσκοί. Το Σκορτσάμπουνο έχει 6 νότες, είναι όργανο ποιμενικό, παιζόταν κυρίως από αυτοδίδακτους οργανοπαίχτες.

Στην αρχαιότητα ονομαζόταν άσκαυλος, υπάρχει και σε άλλα μέρη της Ελλάδος, στην Κρήτη ονομάζεται ασκομαντούρα, στο Αιγαίο Τσαμπούνα και στον Πόντο Τουλούμ ή Αγγείον. Στην Κεφαλονιά ονομάζεται Σκορτσάμπουνο ή Κλωτσοτσάμπουνο. Ανάλογα με κάθε περιοχή έχει και κάποιες διαφορές. Το Σκορτσάμπουνο αποτελείται από 3 κύρια μέρη, το ασκούπι (ασκί) το οποίο στην Κεφαλονιά είναι κυρίως από δέρμα προβάτου, το επιστόμιο είναι φτιαγμένο από κόκκαλο προερχόμενο από το πόδι του ζώου, από εκεί φυσάμε και γεμίζει το ασκί και η τσαμπούνα του Σκορτσάμπουνου. Η Τσαμπούνα  αποτελείται από ένα κομμάτι ξύλο με δύο παράλληλες τρύπες να το διαπερνούν και πάνω στις δύο παράλληλες υπάρχουν 10 τρύπες (5+5 αντίστοιχα). Στην πάνω μεριά του ξύλου μπαίνουν καλάμια για κάθε μια από τις δύο τρύπες τα οποία έχουν μια μικρή οπή το καθένα πάνω, έτσι ώστε να δημιουργείται ένα γλωσσίδι και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πάλλεται το γλωσσίδι και να δημιουργεί τον ήχο όταν φυσάμε. Στην κάτω μεριά υπάρχει το ηχείο ή αλλιώς Αμπάσα (σύμφωνα με την Κεφαλονίτικη ορολογία) το οποίο είναι ένα κέρατο από μοσχάρι και δίνει την ένταση στον ήχο.

Εδώ και αρκετά χρόνια είχε εξαφανισθεί εντελώς από το νησί. Ο Χαράλαμπος Κακαρούμπας δεν  εμφανίζεται κάπου συγκεκριμένα παρά μόνο σε διάφορους συλλόγους του νησιού που είχε προσκληθεί και έπαιξε στις εκδηλώσεις τους.

Του αξίζουν πολλά συγχαρητήρια που είχε την αγάπη και το μεράκι να κατασκευάσει μόνος του το Σκορτσάμπουνο, θυμίζει στους παλιούς και μαθαίνει στους νέους την παράδοση του νησιού μας. Ας τον στηρίξουμε όλοι!

Διονύσης Φωκάς

kefaloniamas.gr

Back To Top