Και όμως δεν το γνωρίζουν
Σε πολλές χώρες, οι κυβερνήσεις βρίσκονται σε υποχώρηση, περικόπτουν τις δημόσιες και κοινωνικές δαπάνες τους, αφήνοντας τους πολίτες περισσότερο ευάλωτους στην οικονομική αναταραχή. Σ’ άλλες περιπτώσεις, η ανισότητα συνεχίζει να αυξάνεται καθώς η οικονομική ισχύς μετατοπίζεται δραματικά µε επακόλουθες κοινωνικές επιπτώσεις.
Ανάμεσα σ’ όλα τα µμοντέλα επιχειρηματικότητας, µόνο το συνεταιριστικό μοντέλο, που λειτουργεί παράλληλα σε πολύ µμικρή αλλά και σε πολύ µμεγάλη κλίμακα, αποτελεί έναν εμπορικά αποδοτικό τρόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας λαμβάνοντας υπόψη ένα ευρύτερο φάσμα των ανθρώπινων αναγκών, σε βάθος χρόνου και µε αξίες κατά τη λήψη των αποφάσεων.
Οι συνεταιρισμοί, προέρχονται από την ανάγκη αντιμετώπισης προβλημάτων που δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει το άτομο από µόνο του και κατά συνέπεια απαιτείται συλλογική δράση – αντιμετώπιση.
Ουσιαστικά, οι συνεταιρισµοί µπορούν να δηµιουργηθούν για οποιαδήποτε δραστηριότητα, είτε αφορά προϊόντα ή υπηρεσίες, παρουσιάζοντας µια αυξηµένη προσαρµοστικότητα στις συνθήκες του περιβάλλοντος. Η σύνεση αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη της γνώσης και της ενότητας που αποτελούν απαραίτητα στοιχεία θεµελίωσης των συνεταιρισµών.
Η συνεταιριστική πολιτική που ακολουθήθηκε για πολλά χρόνια στην χώρα δεν είχε την αναµενόµενη επιτυχία, καθώς οι συνεταιρισµοί, όπως κάθε άλλος επιχειρηµατικός οργανισµός, ήρθαν αντιµέτωποι µε µεγάλες προκλήσεις. Οι προκλήσεις αυτές δεν είχαν να κάνουν µόνο µε τις ραγδαίες αλλαγές επενδυτικής και καταναλωτικής συµπεριφοράς στις παγκόσµιες αγορές (διαδικτυακή διάχυση εµπορικών πληροφοριών, πραγµατοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών και επενδύσεων στις αλυσίδες προµηθειών-διακίνησης, βιώσιµη διαχείριση φυσικών πόρων, επιπτώσεις της κλιµατολογικής αλλαγής στην παραγωγή του πρωτογενή τοµέα, οι κλονισμοί στην αλυσίδα ζήτησης λόγω της ξαφνικής εµφάνισης θανατηφόρων ή άλλων λοιµωδών νόσων κατά την παραγωγή, επεξεργασία και διακίνηση προϊόντων), αλλά και µε µια σειρά παραγόντων που αφορούν στην ανάπτυξη στρατηγικών που ικανοποιούν τις ολοένα αυξανόµενες και διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές ανάγκες των µελών.
Οι συνεταιρισµοί απαιτούν περισσότερο κοινωνικό κεφάλαιο παρά χρηµατικό, τον απαραίτητο συνεκτικό ιστό για τη δηµιουργία και λειτουργία του. Ωστόσο, το κοινωνικό κεφάλαιο δεν δανείζεται από καµιά τράπεζα, ούτε λαµβάνεται δωρεάν µέσω κρατικών ή κοινοτικών επιχορηγήσεων. ∆εν µπορείς καν να το δηµιουργήσεις µόνος σου, χρειάζεσαι και τους άλλους. Οι συνεταιρισµοί δείχνουν ότι «οι άλλοι» δεν είναι η Σαρτρική κόλαση, αλλά η απαραίτητη προϋπόθεση της ατοµικής και κοινωνικής ευηµερίας.
Ο συµβατικός τρόπος επιχειρηµατικότητας αδυνατεί να καλύψει τις σημερινές ανάγκες, καθώς τα κέρδη είναι πιο σηµαντικά από τη βιωσιµότητα, ενώ το ιδιωτικό είναι πιο σηµαντικό από το δηµόσιο όφελος.
Οι συνεταιριστικές ιδέες λειτουργούν µε επιτυχία, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι σήµερα δεν το γνωρίζουν αυτό. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια να πεισθούν οι απλοί άνθρωποι για την αναγκαιότητα του «συνεταιρίζεστε».
Με αφορμή την σημερινή Διεθνή Ημέρα Συνεταιρισμών η µεγάλη πρόκληση λοιπόν είναι η αντιµετώπιση του σκληρού ανταγωνισµού µέσα από µια διαφορετική οδό, αυτή της ανάδειξης της συνεταιριστικής διαφοράς και της ουσιαστικής κοινωνικής ευθύνης. Με τους πολιτικούς θεσµούς παγκοσμίως να δυσκολεύονται να συµβαδίσουν µε έναν ταχέως µεταβαλλόµενο κόσµο, είναι σηµαντικό οι πολίτες να γίνονται όλο και πιο επινοητικοί, να επιχειρούν και να συνεταιρίζονται, προκειµένου να αντιµετωπίσουν τις αναπόφευκτες κοινωνικο- περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος
