Μαρία Δρυ: «Όχι άλλη αυθαιρεσία στο όνομα της ανάπτυξης»

Με αφορμή την προφορική δημόσια τοποθέτηση, σε μέσο ενημέρωσης της επιλογής του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΑΟΠΙΝ, κ. Κροκίδη, σχετικά με το λεγόμενο “τουριστικό καταφύγιο” στην περιοχή της «Κυρά Δικιάς», αισθανόμαστε την ανάγκη να απαντήσουμε με σαφήνεια και νηφαλιότητα — αλλά και με την απαιτούμενη αυστηρότητα. Γιατί, στην προκειμένη περίπτωση, πραγματικά τίθεται το ερώτημα: ποιος κοροϊδεύει ποιον;

Ποιος οφείλει να ενημερώνει ποιον;
Ο κ. Κροκίδης επιχειρεί να παρουσιάσει ως “ηθελημένα” ή “παρερμηνευμένα” τα όσα αναδείξαμε δημόσια. Όμως, δεν είναι οι πολίτες που οφείλουν να ζητούν εξηγήσεις. Είναι οι αρμόδιοι φορείς που υποχρεούνται να ενημερώνουν. Και μέχρι στιγμής, ουδεμία ουσιαστική ενημέρωση έχει δοθεί στην κοινωνία, στους φορείς ή στο ίδιο το Περιφερειακό Συμβούλιο, έστω και ακόμη μετά την παρέμβασή μας.

Τι συζητήθηκε και πού;
Το έργο ουδέποτε πέρασε από το Περιφερειακό Συμβούλιο, όπως ανακριβώς δηλώθηκε. Πέρασε εκτός ημερήσιας διάταξης από την Περιφερειακή Επιτροπή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (ΑΔΑ: 6ΙΛΓ7ΛΕ-4Δ5), μέσα σε δέσμη προγραμματικών συμβάσεων με την ΑΟΠΙΝ, χωρίς καμία ουσιαστική συζήτηση ή διαβούλευση. Και όμως, μιλάμε για μια μελέτη ύψους 74.000 ευρώ, η οποία περιγράφει αναλυτικά εγκαταστάσεις επιπέδου πλήρους τουριστικού λιμένα — όχι “ήπιου τουριστικού καταφυγίου”.

Τι πραγματικά θα περιλαμβάνει η μελέτη
Στην προγραμματική σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας και της ΑΟΠΙΝ αναφέρεται ρητά να προβλεφθούν κατ’ ελάχιστο τα ακόλουθα:
• εγκαταστάσεις για τη διοίκηση του τουριστικού λιμένα συμπεριλαμβανομένων του λιμενικού σταθμού, τελωνείου και άλλων συναφών αρχών
• ιατρείο
• σταθμό ανεφοδιασμού σκαφών
• εγκαταστάσεις τεχνικής εξυπηρέτησης σκαφών
• εγκαταστάσεις υποδοχής λυμάτων και επεξεργασίας αυτών
• θέσεις στάθμευσης οχημάτων και ρυμουλκών σκαφών αναψυχής
• συγκροτήματα αποχωρητηρίων και ντους
• εγκαταστάσεις αποθηκών
• καταστήματα διάθεσης ειδών πρώτης ανάγκης

Όλα αυτά σε περιοχή υψηλής περιβαλλοντικής και πολιτιστικής αξίας. Ποιος και με ποια δεδομένα αποφασίζει ότι δεν θίγεται το περιβάλλον;
Αλήθεια, πού θα χωρέσουν όλα αυτά; εδώ να θυμίσουμε ότι στην περιοχή απέναντι από την «Κυρά Δικιά» δεν υπάρχει καν παραλία(!) Άρα θα χρειαστεί να μπαζωθεί η θάλασσα και να καταστραφεί ο βυθός;
Και με ποια κριτήρια παρουσιάζεται το συγκεκριμένο έργο ως “πράσινο έργο; Επειδή θα χρησιμοποιηθεί πέτρα, ξύλο και σίδερο; Αυτό είναι άραγε το νέο “κριτήριο περιβαλλοντικής ευαισθησίας”;
Ποιος και με ποια επιστημονικά δεδομένα αποφασίζει αν ένα τέτοιο έργο δεν θίγει το περιβάλλον;
Και ποιος τελικά εγγυάται ότι δεν θα μεταβληθεί ο χαρακτήρας και η φυσιογνωμία μιας περιοχής που αποτελεί μοναδικό σημείο αναφοράς για τη δυτική Κέρκυρα;

Ζήτημα σκοπιμότητας
Στην προγραμματική σύμβαση που υπογράφηκε ο Περιφερειάρχης και ο Διευθύνοντας σύμβουλος που είναι και οι υπογράφοντες, παραδέχονται ότι το έργο “θα αναβαθμίσει την περιοχή”, “θα αλλάξει τις ισορροπίες” και “θα δημιουργήσει προϋποθέσεις ανάπτυξης σημαντικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων ξενοδοχειακών μονάδων υψηλού επιπέδου”.
Αυτό έχει πραγματικά ανάγκη η περιοχή;
Χρειάζεται κι άλλες ξενοδοχειακές μονάδες, ή χρειάζεται προστασία, σεβασμό και ήπια βιώσιμη ανάπτυξη;
Οι υποδομές της περιοχής είναι αρκετές; Έχει λυθεί το πρόβλημα της ύδρευσης; Λειτουργεί ορθά ο βιολογικός στην περιοχή; Οι σχολικές υποδομές είναι επαρκείς; Οι δρόμοι είναι ασφαλείς;
Ποιος προσδιορίζει τι σημαίνει “αναβάθμιση” — και για ποιον;

Ζήτημα αρμοδιοτήτων και ιδιοκτησίας
Η περιοχή του έργου ανήκει διοικητικά στον Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων. Ποια είναι η θεσμική βάση με την οποία η Περιφέρεια μελετά και δρομολογεί έργο εντός των ορίων του Δήμου χωρίς τη γνώμη του; Ο Δήμος και το Τοπικό Συμβούλιο τι άποψη έχουν για τη συγκεκριμένη επικαιροποίηση και χωροθέτηση;

Δεσμεύσεις χωρίς συνέπεια
Ο ίδιος ο Περιφερειάρχης είχε δεσμευτεί τον Μάιο του 2024 ότι βρίσκεται σε επαφή με μελετητή για την εκπόνηση ενός συνολικού master plan για μαρίνες και τουριστικά καταφύγια στην Περιφέρεια. Αν υπάρχει τέτοια δέσμευση, πώς προχωρούν αποσπασματικές μελέτες χωρίς σχέδιο;
Επιπλέον, ο Αναπτυξιακός Οργανισμός της Περιφέρειας δεν μπορεί θεσμικά να εκπονεί μελέτες που δεσμεύουν τον μελλοντικό χωροταξικό σχεδιασμό της ίδιας της Περιφέρειας. Οι ανάγκες πρέπει να προκύψουν μετά τον χωροταξικό σχεδιασμό για τον θαλάσσιο τουρισμό, όχι να προκαταλαμβάνονται.

Ανάπτυξη με σχέδιο – όχι με αυθαιρεσία
Υπάρχει ζήτηση για θαλάσσιο τουρισμό, αλλά δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για ανάπτυξη χωρίς σχεδιασμό, γιατί είναι σαν να μη μαθαίνουμε από τα λάθη μας! Έχουμε δει τις επιπτώσεις της άναρχης ανάπτυξης: αλλοίωση φυσικού κάλλους, έργα που δεν “κουμπώνουν” με τον τόπο, υποδομές που δεν αντέχουν και συρρίκνωση και εμπορευματοποίηση του δημόσιου χώρου. Πρέπει να υπάρξουν κανόνες και όρια: τι μέγεθος σηκώνει το Ιόνιο, πόσες μαρίνες ή τουριστικά καταφύγια αντέχει κάθε νησί.

Η καραμέλα των «οικονομικών ωφελειών»
Και φτάνουμε στο πιο χιλιοειπωμένο επιχείρημα: την “οικονομική ωφέλεια” και τις “θέσεις εργασίας”. Αυτή η καραμέλα, που δεκαετίες τώρα μοιράζεται ως προπέτασμα καπνού για κάθε παρεμβατικό έργο, έχει πλέον αποδομηθεί πλήρως.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι τέτοια έργα δεν αφήνουν καμία πραγματική προστιθέμενη αξία στην τοπική κοινωνία. Αντίθετα, οδηγούν σε υποβάθμιση του φυσικού τοπίου, σε αλλοίωση του χαρακτήρα της περιοχής και τελικά σε εξάρτηση από εξωγενή επιχειρηματικά συμφέροντα που απομυζούν τον τόπο και τις φυσικές ομορφιές.
Όχι, δεν θα δεχθούμε ξανά να αντιμετωπίζονται οι κάτοικοι ως “ιθαγενείς” που αρκούνται στα καθρεφτάκια των υποσχέσεων για “επενδύσεις”, “δουλειές” και “ανάπτυξη”.
Η τοπική κοινωνία έχει μνήμη, γνώση και αξιοπρέπεια.

Η ουσία
Όταν ένα έργο τέτοιας εμβέλειας προωθείται αθόρυβα, βαφτίζεται “ήπιο” και «πράσινο» ενώ περιλαμβάνει εγκαταστάσεις μικρής μαρίνας, και η κοινωνία αγνοείται πλήρως, τότε δεν μιλάμε για παρεξήγηση, αλλά για παραπλάνηση. Η Περιφέρεια και η ΑΟΠΙΝ οφείλουν να παρουσιάσουν δημόσια τις κατευθύνσεις που δόθηκαν για την επικαιροποίηση της μελέτης, να ενημερώσουν τα θεσμικά όργανα και να αποσαφηνίσουν αν πρόκειται για πραγματική ανάγκη ή για ιδιωτικά σχέδια “ανάπτυξης”.

Η Περιφέρεια και η ΑΟΠΙΝ οφείλουν άμεσα:
• να παρουσιάσουν δημόσια και αναλυτικά το περιεχόμενο της μελέτης,
• να ενημερώσουν το Περιφερειακό Συμβούλιο, τον Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας και την τοπική κοινωνία,
• και να απαντήσουν επιτέλους αν το έργο αυτό ανταποκρίνεται σε ανάγκη της κοινωνίας ή σε επιχειρηματικά σχέδια “ανάπτυξης”.

Μέχρι τότε, ας αφήσουν τα τσιτάτα περί “πράσινων” και “ωφέλιμων” έργων. Η διαφάνεια, η θεσμική νομιμότητα και ο σεβασμός στο περιβάλλον δεν μετριούνται με το χρώμα των υλικών ή με υποσχέσεις για “οικονομική πρόοδο” — αλλά με την αλήθεια, τη διαβούλευση και τη συμμετοχή της κοινωνίας.

Η Κέρκυρα δεν χρειάζεται ένα σωρό αχρείαστες νέες υποδομές. Χρειάζεται σεβασμό στην ιστορία, το τοπίο και τους ανθρώπους της. Η ανάπτυξη δεν μετριέται σε κυβικά μπετόν, αλλά στη διατήρηση της ισορροπίας που κάνει το νησί μοναδικό. Η επιβίωση και ποιότητα ζωής της τοπικής κοινωνίας εξαρτάται άμεσα από την ισορροπία αυτή.
Αυτό που λείπει είναι ένα όραμα για ήπια, βιώσιμη βελτίωση των υποδομών, με σεβασμό στην κλίμακα του νησιού και τις πραγματικές του ανάγκες.