
Συνέντευξη: 4 «ναι» στον όρο «Μακεδονία» για τα Σκόπια, έστω και με προϋποθέσεις
Όταν θέσαμε το Μακεδονικό στους 4 νέους πολιτικούς, ζητήσαμε να πάρουμε μία ξεκάθαρη απάντηση στο κεντρικό ερώτημα: «Θα δεχόσασταν τον όρο “Μακεδονία” σε μια σύνθετη ονομασία»;
Είχαν προηγηθεί τα συλλαλητήρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, οι δημοσκοπήσεις που έδειχναν ότι το 74% όσων ρωτήθηκαν δεν δέχονταν επ’ ουδενί τη χρήση του συγκεκριμένου όρου αλλά και η αδυναμία των περισσοτέρων κομμάτων να εκφράσουν μια καθαρή άποψη και πολύ περισσότερο, να εκφράσουν αυτή την άποψη με καθαρό τρόπο.
Από τη μία, η Νέα Δημοκρατία, φαινόταν να πελαγοδρομεί ανάμεσα σε μία σκληρή «πατριωτική» ρητορική (με συμμετοχή των μελών της στα συλλαλητήρια) και στην αποδοχή της σύνθετης ονομασίας. Από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ έδειχνε να «δίνει» καθαρά το όνομα, έστω και με ασαφείς όρους χωρίς όμως να τολμά να το πει καθαρά. Ακόμη και η βουλευτής Κεφαλονιάς, Αφροδίτη Θεοπεφτάτου, παρά το γεγονός ότι έχει σαφή τοποθέτηση υπέρ της σύνθετης ονομασίας, όπως και σχεδόν ολόκληρη η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, όταν της θέσαμε επίμονα το ερώτημα αν θα δεχόταν τον όρο «Μακεδονία» στη σύνθετη ονομασία απέφυγε, εξίσου επίμονα, να απαντήσει με ένα καθαρό «ναι». «Η Ελλάδα έχει ήδη αποδεχτεί τη σύνθετη ονομασία», επαναλάμβανε μονότονα στις εξίσου μονότονες επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις μας.
Θα πρέπει μάλιστα να σημειώσουμε ότι, λίγο πριν τα συλλαλητήρια, ρωτήσαμε 3 κορυφαία τοπικά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας στο νησί να μας πουν εάν συμφωνούν με την σύνθετη ονομασία. Ήταν και οι τρεις θετικοί, αλλά αρνήθηκαν επίμονα να δημοσιοποιήσουν την άποψή τους, γιατί, όπως μας είπαν χαρακτηριστικά οι δύο από αυτούς «το θέμα καίει».
Αντίθετα οι 4 νέοι πολιτικοί που ρωτήσαμε είχαν μια μάλλον καθαρή άποψη. Δεν δίστασαν να πουν «ναι» στην σύνθετη ονομασία, βάζοντας έστω κάποιοι από αυτούς τις δικές τους προϋποθέσεις.
Τέλος, να σημειώσουμε ότι ειδικά τον Γιώργο Κοκκόλη αφήσαμε να μιλήσει λίγο παραπάνω γιατί συμπτωματικά το θέμα του μεταπτυχιακού του ήταν το Μακεδονικό, και μάλιστα από την πλευρά των Σκοπιανών, άρα είχε μια πιο καλή γνώση του θέματος.
Ας δούμε τι απάντησαν:
Κεφαλονίτικα Νέα: Αν ήσασταν σε μια θέση ευθύνης θα αποδεχόσασταν μία σύνθετη ονομασία που θα περιλάμβανε το όνομα Μακεδονία;
Γιάννης:
Βεβαίως, άμεσα θα τη δεχόμουν. Και αν υπήρχε ένας λόγος να τη δεχόμουν πριν τα τουρκικά περιστατικά, τώρα με αυτά υπάρχουν… 10 λόγοι. Άμεσα, να κλείσει το θέμα στα Βαλκάνια, γιατί βλέπουμε τη διείσδυση των Τούρκων από πάνω μας. Και μάλιστα, με ρωτάς τώρα να δεχτώ κάτι που είναι έτσι από το 1992.

Τάσος:
Με τσιγκλάει λίγο ο Γιάννης τώρα, λόγω της Τουρκίας, γιατί η κυβέρνηση «έξυσε» και λίγο τις γεωπολιτικές σταθερές της περιοχής, οπότε και η Τουρκία βρήκε περιθώριο για να εντείνει τις προσπάθειές της να διεκδικήσει κάποια πράγματα μέσα στο Αιγαίο.
Τώρα όσο αφορά την ονομασία, θεωρώ ότι η σύνθετη ονομασία είναι η λύση. Θα τη δεχόμουν αλλά θα έπρεπε να βάλουμε κάποιες δικλείδες, ώστε να μη θιχτεί το ελληνικό στοιχείο που είναι το 90%. Γεωγραφικά και μόνο έχουν τα Σκόπια ένα κομμάτι Μακεδονίας. Όλος ο πολιτισμός της Μακεδονίας ήταν Ελληνικός, οπότε δεν μπορούμε να πούμε κάτι άλλο πέρα από το γεωγραφικό στοιχείο.
Γιώργος
Για τον ίδιο λόγο που ο Γιάννης θα ήταν πιο διαλλακτικός, εγώ θα ήμουν πιο αδιάλλακτος. Όταν ο άλλος δεν είναι καλόπιστος συνομιλητής, δεν θα είμαι κι εγώ καλόπιστος. Όταν εγώ πάω να κάνω συμφωνία κι ο Ζάεφ πάει στον Ερντογάν, δε συζητάω με σημαδεμένη τράπουλα. Τι να κάνω ότι μετονομάζεις έναν δρόμο για εσωτερική κατανάλωση;
ΚΝ: Με όλα αυτά θα αποδεχόσουν σύνθετη ονομασία;
Εγώ θα αποδεχόμουν μόνο δύο ονόματα: το Νέα Μακεδονία, διότι θεωρώ ότι εκεί υπάρχει ένα σαφές χρονικό χάσμα και μία ρήξη με το παρελθόν που διαχωρίζει τι είναι η παλιά και τι είναι η νέα.
Εμένα με φοβίζει ο γεωγραφικός προσδιορισμός γιατί θεωρώ ότι γεννάει αλυτρωτισμό. Όπου δείτε… βόρεια, νότια, ανατολική, δυτική μιλάμε για το ίδιο έθνος. Εδώ δεν μιλάμε για το ίδιο, αλλά για ένα άλλο έθνος που έχει δημιουργηθεί και έχει μια άλλη αντίληψη μακεδονισμού από αυτή που έχουμε εμείς. Εμείς τη θεωρούμε κομμάτι της αρχαίας ιστορίας κι εκείνοι τη θεωρούν κομμάτι της δικής τους ιστορίας η οποία περιέχει και στοιχεία αρχαία και μεσαιωνικά και σλαβικά. Θεωρώ λοιπόν ότι το Νέα Μακεδονία παραπέμπει στο Νέα Γουϊνέα, στο Νέα Ζηλανδία δηλαδή δημιουργεί μία ρήξη, η οποία δεν έχεις τον άμεσο κίνδυνο να σου αφαιρέσει το «νέο» από μπροστά. Μιλάμε για έναν γείτονα που ξέρεις ότι θέλει σταδιακά να αφαιρέσει και τον οποιοδήποτε προσδιορισμό.
Εναλλακτικά θα πήγαινα σε μία εθνοτική λύση π.χ. «Σλαβομακεδονία». Όμως δεν ασπάζομαι το κριτήριο ότι έχουμε εμείς το μεγαλύτερο κομμάτι ή εκείνοι. Δεν υπήρχε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία διοικητική διαίρεση Μακεδονίας. Υπήρχαν τρία βιλαέτια: των Σκοπίων, της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηρίου. Δεν υπήρξε λοιπόν διοικητική διαίρεση ή θέμα Μακεδονίας, όπως υπήρχε στο Βυζάντιο.
Υπάρχει μία νέα ταυτότητα, υπάρχει ένας νέος λαός, ο οποίος περνάει την ιλαρά του εθνικισμού έναν αιώνα μετά και αισθάνεται ότι συνθλίβεται μεταξύ ισχυρών γειτόνων (Σέρβων, Βούλγαρων, Ελλήνων), οι οποίοι δεν του αναγνωρίζουν τη δυνατότητα υπόστασης κι αυτός προσπαθεί να τη χτίσει πάνω στη δισχιλιετή παρουσία του.
Γιάννης: Η Ελλάδα έχει ευθύνη γι’ αυτό, Γιώργο;
Η Ελλάδα έχει ευθύνη ότι δεν αντέδρασε πιο έγκαιρα. Έχει μία αμφιθυμία στο θέμα αυτό. Υπάρχει στα 1912 στο Μακεδονικό Αγώνα και γράφεται από τους δικούς μας ανθρώπους, την Δέλτα, τον Μυριβήλη, ότι υπάρχουν άνθρωποι που προσδιορίζουν τους εαυτούς τους ως ντόπιους και οι οποίοι δεν προσδιορίζονται. Είναι λέει «νι Γκρέτσκι, νι Μπουλγκάρκσι, νι Σέρβσκι». Αυτοί λένε «εγώ αισθάνομαι Μακεδόνας επειδή μένω στην γεωγραφική περιοχή που προσδιορίζεται ως Μακεδονία».
Φυσικά δεν μπορείς να εμποδίσεις κάποιον να αισθάνεται ό,τι θέλει, αλλά δεν μπορείς να συμμεριστείς τον παραλογισμό του. Εγώ μπορεί να έχω δικαίωμα να πω ότι είμαι απόγονος της δυναστείας των Μινγκ αλλά κι εσείς έχετε δικαίωμα να μην με πάρετε στα σοβαρά… Εκεί πια έχεις ένα στοιχείο φαιδρότητας που έχει εξελιχθεί…
Αλλά η άποψη ότι δεν μπορείς να παρεμβαίνεις στο όνομα μίας χώρας είναι ιστορικά ατεκμηρίωτη. Υπάρχουν δύο περιπτώσεις: η μία είναι οι συνταγματικές συνθήκες με τις οποίες υπέγραψαν οι Η.Π.Α. με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής τη δεκαετία του ’20, όπου επέβαλαν προεδρικό καθεστώς για να υπάρχει δημοκρατία τύπου Αμερικής εκεί, και αναφέρομαι επίσης στο 1918 όταν έσπασε η Αυστροουγγαρία και η Αυστρία έγινε ανεξάρτητη χώρα με το όνομα Γερμανική Αυστρία, οι σύμμαχοι της επέβαλαν να βγάλει τον όρο Deutsche γιατί δεν ήθελαν να ενωθεί με την Γερμανία. Άρα υπάρχει περίπτωση που το διεθνές δίκαιο κρίνει ότι για να αποφευχθεί η αποσταθεροποίηση μιας περιοχής θα πρέπει να επιβληθεί μία λύση, η οποία θα έχει ως στόχο να μην γίνει πυριτιδαποθήκη και πάλι.
Όμως θα ξαναπώ ότι δεν θεωρώ έναν τέτοιο γείτονα καλόπιστο. Εγώ δεν μπορώ (να δεχτώ) ότι αυτοί οι άνθρωποι έρχονται σ’ αυτόν τον διάλογο με αυτή τη λογική και εγώ θα πρέπει να κάνω πίσω. Η δική μου θέση είναι ότι θα συναντηθούμε στη μέση, ξεκινώντας όμως και οι δύό από τις δικές τους αφετηρίες. Και αυτό με κάτι που θα είμαι βέβαιος ότι δεν θα το αλλάξεις την επόμενη στιγμή. Γιατί κι εκείνοι μας κατηγορούν ότι δεν τηρήσαμε την ενδιάμεση συμφωνία… αλλά δεν την έχουν τηρήσει ούτε αυτοί. Όταν πας στο οποιοδήποτε συνέδριο ή στην Eurovision και λες Μακεδονία, πού την έχεις τηρήσει την συμφωνία;

Σπύρος:
Μου κάνει εντύπωση που δεν θίγεται καθόλου από τους συνομιλητές μου το ποιος τρέχει και γιατί όλη αυτή την διαδικασία.
– Για να το θίξεις εσύ… (γέλια)
– Μ’ αρέσει αυτό (γέλια). Εδώ είμαστε μάρτυρες μίας διαδικασίας, του τι όνομα θα πάρει το κράτος αυτό, που επιβάλλεται αυτή τη στιγμή από το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν παρατηρήσετε το θέμα είναι να λήξει με εντολή του ΝΑΤΟ έως τον Ιούλιο για να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Θέμα πρώτο: Τι έχει να κερδίσει ο λαός αυτής της χώρας εντασσόμενος στο ΝΑΤΟ. Ό,τι κι εμείς, τίποτα…
Θέμα δεύτερο: Αν πούμε ότι το ΝΑΤΟ είναι παράγοντας σταθεροποίησης στην περιοχή μας, θα πρέπει να μιλήσουμε για τα γκριζαρίσματα του Αιγαίου, για την Κυπρο… για τα Drone στη Λάρισα, βάσεις πυρηνικών στον Άραξο κ.ο.κ. Αν είναι να κερδίσουν τα ίδια οι λαοί των Σκοπίων και των άλλων χωρών, εμείς τους λέμε μην μπείτε στο ΝΑΤΟ για αρχή.
Δεύτερον αν δεν εξαλειφθούν οι αλυτρωτικοί όροι από το Σύνταγμα των Σκοπίων τότε, και «Σκόπια» να το πουν σκέτο, δεν μπορείς να πεις ότι δεν θα υπάρχουν βλέψεις άλλου τύπου.
Τρίτο, εφόσον αυτά έχουν λυθεί, δεν υπάρχει κανένα ζήτημα με το τι όνομα θα έχει αυτή η χώρα.
Στ. Αντύπας – Λ. Αθανασίου | Κεφαλονίτικα Νέα